کویر مرنجاب در استان اصفهان و در شمال شهرستان آران و بیدگل قرار گرفته و فاصلهی آن تا شهر کاشان حدود 53 کیلومتر است. این منطقه در زمان صفویان، در مسیر جادهی ابریشم قرار گرفته و یکی از محلهای محبوب شاه عباس صفوی بود. شکل اصلی نام این منطقه مرد رنج آب بوده که نشان از سختی تامین آب شیرین در منطقه داشته است.این نام با گذر زمان به مرنجاب تغییر یافته است.
پیادهروی در میان تپههای شنی بلند و محصور میان جنگلهای تاغ و دریاچه نمک، از جذابیتهای برجسته کویر مرنجاب به شمار میرود. دریاچههای کویری محوطههای فراخ و گود در کویرها هستند که بهجای آب، نمک سرتاسر آنها را میپوشاند. با این وجود در بعضی از سالها بارش مناسب باران باعث تجمع آب تا چند سانتیمتر در دریاچههای کویری میشود.
علاوه بر پیادهروی در شنهای روان، در کویر مرنجاب میتوانید از تفریحاتی مانند سافاری، شتر سواری، موتور چهار چرخ، رصد ستارگان در شب و شبگردی در کویر لذت ببرید.
پوشش گیاهی و جانوری کویر مرنجاب شامل گیاهانی نظیر گز، تاغ، قیچ، دم گاوی و ارته و حیواناتی نظیر گرگ، شغال، آفتاب پرست، بزمجه، کفتار، انواع مار و مارمولک، روباه و گربه شنی و پرندگان شکاری میشود. در سالهای اخیر یک جفت یوزپلنگ ایرانی نیز در کویر مرنجاب دیده شدهاند.
از برجستهترین دیدنیهای کویر مرنجاب میتوان چاه کنجه، دریاچه نمک، جزیره سرگردان، کاروانسرای مرنجاب، چاه دست کن، ریگ بلند، کوه کلنگ، قلعه کرشاهی، چاه هندوانه و کوه یخاب را نام برد.
دریاچه نمک در حاشیه کویر و حدود 35 کیلومتری شهر آران و بیدگل است. این دریاچه حدود 650 کیلومتر مساحت دارد. دریاچه در بیشتر ماههای سال خشک و به صورت نمکزار است ولی یکی از جذابیتهای آن پس از بارش باران و تبخیر آب نمایان میشود: اشکال هندسی جالبی که از رسوبات نمک به وجود آمدهاند.
جزیره سرگردان در میان دریاچه مسیله یا همان دریاچه نمک در حاشیه کویر قرار دارد و از دور مانند یک کوه کوچک به نظر میرسد که اطراف آن را حلقهای از غبار پوشانده است.این جزیره از سنگهای آتشفشانی به وجود آمده و هیچ پوشش گیاهی ای ندارد.
علت نامگذاری آن خطای دیدی است که بر اثر گرمی هوا و وجود نمکزار اطراف آن به وجود می آید و باعث شده که مردم بومی تصور کنند این جزیره در حال حرکت است و به همین دلیل آن را سرگردان بنامند.
در سال 1012 هجری، شاه عباس دستور ساخت کاروانسرای مرنجاب را بر روی تپهای در کنار چشمه آب شیرین و دریاچه نمک صادر کرد، به همین دلیل به کاروانسرای عباسی مشهور شد. خضر نهاوندی که در آن زمان حاکم کاشان بود این کاروانسرای بزرگ را در زمینی به مساحت 3500 مترمربع با 29 اتاق با آجر بنا کرد. دیوارهای آن با کنگره و به صورت سنگر ساخته شد. در آن زمان 500 سرباز مسلح از کاروانسرا محافظت میکردند.
کاروانسرا در بند ریگ(مجموعهای از تپههای ماسهای بلند)، یکی از معروفترین و بزرگترین ریگزارهای ایران، با ارتفاع 90 متر واقع شده است. این منطقه در گذشته گذرگاه رودخانهها و آبراهههای دائمی و فصلی پرآبی بوده و حتی در بهار به دلیل عبور جریانهای سیلابی پرآب بسیار خطرناک بوده است.
کوه کلنگ حدود پنج کیلومتر از کاروانسرا فاصله دارد. جنس کوه منحصر به فرد است و با تپههای ماسهای احاطه شده است.
نمکزار چاه کنجه که در فاصله 5 کیلومتری از کاروانسرا قرار گرفته، یکی از عجایب این کویر است. طول این نمکزار در حدود 4 کیلومتر و عرض آن در حدود 2 کیلومتر است. در حاشیه کویر زمینهای پف کرده رسی به چشم می خورد. پس از خاکهای پف کرده نوار باریکی (حدودا 500 متر) از حوزه خیس دور کویر را فرا گرفته و پس از آن قشر نمکی نا منظمی به چشم می خورد . این کویر از چشمه ای به نام چاه کنجه که در قسمت جنوب شرقی آن واقع شده تغذیه می شود. پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شورپسند مانند تاغ میشود و گونههای گیاهی درمنه و نسی نیز در منطقه به چشم میخورد.
خطب شکن که در 25 کیلومتری کاروانسرا قرار دارد، نام یک منطقه با شیب بسیار تند است. در گذشته که با شتر بار حمل میکردند، برای نگه داشتن بار روی شتر، از باربندهای چوبی به نام خطب استفاده مینمودند. در این محل به دلیل شیب تند، خطب از شتر میافتاد و میشکست. به همین دلیل نام اینجا را خطب شکن گذاشته اند .
چاله سنبک یا چاه هندوانه در واقع منطقه کشت هندوانه است که به منظور آبیاری، چالههای مختلفی را روی زمین آن کندهاند. این عمل نوعی از آبیاری جزیرهای محسوب می شود. این منطقه در 45 کیلومتری کاروانسرا قرار دارد.
در شرق کاروانسرای مرنجاب، چاهی تاریخی حفر شده است که آب شیرین کویر را تامین میکند. وجود این آب شیرین به دلیل لایههای ماسهای است که در چاه قرار داده شده است. لایههای ماسه درون چاه دستکن، نمک آب شور را به خود جذب و آب شیرین را تامین می کند.
قلعه کرشاهی که بعد از ارگ بم بزرگترین بنای خشتی ایران به شمار میرود با مساحت 4000 متر مربع در نزدیکی شهرستان آران و بیدگل مجاورت ابوزیدآباد قرار گرفته است. قدمت این بنا به دورههای پیش از اسلام بازمیگردد و از آن برای دفاع در برابر هجوم مغولان و دیگر دشمنان استفاده می شده است.
این اثر تاریخی در 25 خرداد 1381 با شمارهی ثبت 5891 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کوه یخاب با ارتفاع 1800 متر از سطح دریا در شمال قلعه کرشاهی، در نزدیکی شهرستان آران و بیدگل قرار دارد.
منطقه شکار ممنوع یخاب در فاصلهی 4 کیلومتری غرب شهرستان آران و بیدگل قرار دارد. بخشهایی از شمال منطقه که دریاچهی نمک را نیز در خود جای میدهد، با پارک ملی کویر هممرز است. منطقه یخاب دارای اقلیمی کوهستانی، دشتهای آبرفتی، تپه ماهوری و در قسمت غربی به صورت اجتماع شنهای روان است. برخی از حیوانات ساکن در این ناحیه شامل انواع گربهسانان، جبیر و هوبره، میشوند.
حمام رئیسه با مساحت نزدیک به 1000 متر مربع و زیربنای حدود 500 متر مربع یکی از کهنترین حمامهای شهرستان آران و بیدگل می باشد.قدمت این حمام متعلق به دوران صفویان است.
این اثر در سال 1384 به ثبت ملی رسیده است.
آب انبار گز با مساحت تقریبی 100 متر مربع و زیربنای 80 متر مربع، در روستای ابوزیدآباد از توابع شهرستان آران و بیدگل قرار دارد. قدمت این اثر تاریخی به دوره قاجار بازمیگردد.
این اثر در تاریخ 16 اسفند 1384 با شمارهی ثبت 14927 بهعنوان آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه سهراب سپهری شاعر نامآشنای کاشانی، در صحن امامزاده سلطان علیابن محمدباقر در روستای مشهد اردهال شهرستان آران و بیدگل واقع شده است.