کاخ عالی‌قاپو (نام اصلی آلا قاپی) ساختمانی است که در واقع در ورودی دولتخانه صفوی بوده و در ابتدا شکلی ساده داشته، به مرور زمان و در طول سلطنت شاه عباس طبقاتی به آن افزوده شدند و در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن افزوده شد. ساخت این بنا پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان توسط شاه عباس اول، بین سالهای ۹۷۳ تا ۹۷۷ خورشیدی، بعنوان مقر و دولتخانه حکومتی سلاطین صفوی آغاز شد.
این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده‌است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و ۶ طبقه دارد که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها رسید.

معماری کاخ عالی قاپو، عمارتی برای شاهان صفوی
بنای دیدنی عالی قاپو دارای معماری حیرت انگیز است؛ به طوری که از هر طرف به آن نگاه کنید، نمایی دیگر می بینید. از پشت بنا 5 طبقه، از کنار 3 طبقه و از طرف میدان نقش جهان در 2 طبقه دیده می شود. البته کاخ عالی قاپو اصفهان در مجموع با طبقه همکف 6 طبقه دارد.  عمارت عالی قاپو درابتدا بنایی ساده بوده است. ارتفاع بنای تاریخی عالی قاپو 48 متر است.

آستانه کاخ عالی قاپو
آستانه عمارت از جنس مرمر ساخته شده و درحقیقت، درگاهی برای ورود عابرانی بوده است که بدون اجازه شرفیابی به حضور شاه می رسیدند. این عابران در آستانه کاخ به خاک می افتادند و زمین را به نشانه احترام می بوسیدند.

کاخ عالی قاپو اصفهان کجاست؟
عمارت باشکوه عالی قاپو در بخش غربی میدان نقش جهان اصفهان و مقابل مسجد شیخ لطف الله قراردارد.

چه کسی مینیاتورها و گچبری‌ های زیبای بنای عالی قاپو را ترسیم کرد؟
مینیاتورها و گچبری های دیدنی و شگفت انگیز کاخ عالی قاپو هنر دست رضا عباسی، هنرمند مشهور دوره صفوی است. اگر به «اتاق صوت» یا «اتاق موسیقی» در کاخ عالی قاپو سری بزنید، آثار باشکوه این هنرمند ایرانی را مشاهده خواهید کرد.

دلیل نامگذاری

قاپو یا قاپی در زبان ترکی به معنی در، درگاه و ورودی است و عالی به معنی باشکوه، بزرگ و با ارزش می‌باشد. گفته می‌شود که در اصلی بنا را شاه عباس از نجف و مقبره علی بن ابی طالب به این مکان انتقال داده‌است. کتیبه بالای سردر ورودی با عنوان انا مدینه العلم و علی بابها و استقرار ۱۱۰ توپ جنگی در مقابل کاخ به حساب ابجد نام علی را عنوان می‌نماید

پله‌های کاخ

این کاخ در حال حاضر دارای سه دستگاه پله، شامل دو دستگاه پله مارپیچ بصورت قرینه در قسمت غربی ساختمان و یک دستگاه پله بصورت پلکانی (بصورت چند پله و اتاقهای بین راه به شکل زیگزاگی) معروف به پله‌های شاهی که به منظور تشریفات ساخته شده‌است. با 94 پله به طبقه آخر منتهی می شود. بازدید کننده برای رفع خستگی نیز می تواند در هر طبقه از آن خارج شده و در بالکن های موجود درغرب هر طبقه کاخ توقف نموده و مجدداً بالا رود.

درب های ورودي

اين کاخ داراي پنج در ورودي بوده است كه مهمترين آنها به نام عالي‌قاپو، مشرف به ميدان امام است و ساير درها عبارت بودند از: در چهار حوض در قسمت شمال، در شاهي مشرف به دروازه شهر (معروف به دروازه دولت) در مغرب، در حرمسرا و در جبه‌ خانه كه موسوم به در مطبخ بوده است.

• بازاری بزرگ برای خرید
• درشکه سواری
• رستوران و کافی شاپ
• سرویس بهداشتی 
• صندلی
• چمن 

کاخ یا عمارت عالی قاپو در ضلع غربی میدان نقش جهان اصفهان و مقابل مسجد شیخ لطف الله قرار دارد.

ندارد

جاذبه های مشابه : عالی قاپوی قزوین

کارکرد پیشین:ورودی مجموعه دولتخانه(شامل رکیب خانه،جبه خانه،تالار تیموری،تالار طویله،تالار سرپوشیده،کاخ چهل ستون و…

کارکرد فعلی:بنای تاریخی

نام های پیشین:دولتخانه مبارکه نقش جهان،قصر دولتخانه

وجه تسمیه:نامی ترکی با دو روایت برای وجه تسمیه، اولی اینکه در بزرگ دروازه کاخ متعلق به در بقعه حضورت امیرالمومنین بوده که شاه عباس جهت تبریک از نجف با خود به اصفهان آورده(علی قاپو)و دومی به معنای سردر بلند

دوره:صفوی

ثبت ملی:1310 به شماره 104

معمار:استاد علی اکبر بنا

سال ساخت:1054ق-1633م

بانی:شاه عباس اول

تعداد طبقات:شش