آبشار سمیرم در 4 کیلومتری شرق شهر سمیرم و در 160 کیلومتری جنوب اصفهان، با ارتفاع 35 متر در اعماق تنگه‌ ای به همین نام، با دیواره‌ های سنگی قرار گرفته است. آبدهی آبشار سمیرم به طور متوسط حدود 2 مترمکعب در ثانیه می باشد و شرایط محیطی خوب و آب و هوای مناسب، سبب شده است که گیاهان متنوعی در اطراف آبشار رشد و نمو نمایند.

آب آبشار، شیرین و دائمی بوده و از چشمه‌ های مزارع جوزار و چشمه عزیزخان تامین می گردد.

آبشار سمیرم توسط سازمان میراث فرهنگی در 20 بهمن 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفته است.

در اطراف آبشار سمیرم سکوهایی برای نشستن بازدیدکنندگان فراهم شده است.

آبشار آب ملخ از جمله آبشارهای استان اصفهان می باشد که در شهرستان سمیرم واقع شده‌است. موقعیت آبشار در 60 کیلومتری شهر سمیرم و در مجاورت روستای آب ملخ قرار دارد.

وجه تسمیه نام آبشار به این خاطر است که ترکیبات خاصی در آب آن وجود دارد که موجب از بین رفتن ملخ‌های مهاجم می‌شود. وجود این ترکیبات باعث شده تا از آب آبشار به عنوان یک آفت کش طبیعی برای آبیاری مزارع استفاه شود. نام دیگر این آبشار، تخت سلیمان است و به خاطر سنگی که مانند پل دو طرف دره را به یکدیگر متصل کرده این نام به آبشار نسبت داده شده‌است.

آبشار آب ملخ از دو بخش تشکیل شده است. اولین قسمت آن سرچشمه آبشار است که از دل کوه بیرون می‌آید و بخش دیگری که در زیر این سرچشمه قرار گرفته، طاقدیسی سبز رنگ است که مثل پل بر روی رودخانه ماربر خم شده است. رودخانه ماربر با رود سمیرم ادغام می‌شود و پس از ترکیب با رودخانه‌ای كه از سمت یاسوج می‌آید به رود خرسان که بزرگترین ریزآبه‌های کارون است، می‌پیوندد.

در پشت آبشار پرتگاه خطرناک و زیبایی قرار دارد که آب ملخ را به یکی از خطرناک‌ترین آبشارهای ایران تبدیل می‌کند.

منابع تاریخی، آب‌ ملخ را تفرجگاه و شکارگاهی برای شاهان صفوی و قاجار معرفی می‌کنند.

از روستای آب ملخ تا آبشار حدود یک ساعت پیاده‌روی در کنار رودخانه را در پیش دارید. با رفتن به بالای آبشار و طاق آبشار بر روی رودخانه قرار می‌گیرید. این پل طبیعی راه به داخل غاری دارد که سرچشمه آبشار است.

آبشار بی بی سیدان در بخش پادنا وسطی در 60 کیلومتری جنوب سمیرم و در فاصله 220 کیلومتری جنوب استان اصفهان در روستای بی بی سیدان واقع شده است. این آبشار  یکی دیگر از آبشارهای متعدد و زیبای سمیرم است که در کنار تنگه‌ای به نام تنگه‌ی نازی، در کنار رودخانه سمیرم قرار دارد.

تنگه نازی تنگه‌ای پیچ در پیچ است که رود بی بی سیدان از میان آن می‌گذرد. این تنگه در میان کوه‌های زاگرس قرار دارد و چشمه‌های بسیاری از دل آن می‌جوشد.

وجود درختان بید، صنوبر، چنار، رودخانه، چشمه و کوه‌های بلند جلوه و زیبایی خاصی به منطقه داده است.

چشمه ناز  از چشمه های آب معدنی است که در 6 کیلومتری جنوب غربی شهر ونک با جاده های خاکی و در 36 کیلو متری شهر سمیرم قرارگرفته و با جلوه ای خاص,کوه 3492 متری دالان را به دو نیمه مساوی تقسیم می کند.

چشمه ناز یکی از پرآب ‌ترین چشمه‌ های استان اصفهان محسوب می شود و در واقع از چند چشمه تشکیل شده و رودی پدید آورده که به سمت دشت ارمند پیش می رود تا در آنجا به کارون ملحق شود. آب این چشمه از کوه‌ها و دشت ‌های منطقه گذر کرده و در نهایت به خلیج فارس منتهی می ‌شود و در مسیر خود مزارع و باغ‌ های بسیاری را آبیاری می ‌کند .آبی که از این چشمه جاری می ‌شود، حاصل بارش ‌های سالانه در ارتفاعات رشته کوه زاگرس است که پس از عبور از دل کوه از دهانه این چشمه جریان می یابد.

چشمه ناز با دارا بودن بیش از یک هزار گونه گیاهی از زیبا ترین مناطق گردشگری محسوب می شود. با سفر به این منطقه می ‌توانید باغ ‌ها و جنگل ‌های انبوه که دارای درختان انجیر، بادام، بلوط، پسته، بید، بنه، پسته کوهی، گردو، زالزالک، سپیدار و … بوده و منظره چشمگیر و خارق‌العاده ‌ای را خلق کرده ‌اند، ببینید. این منطقه به دلیل شرایط آب و هوایی کوهستانی و وجود آب چشمه یکی از مناطق مستعد برای رویش گیاهان دارویی است. علاوه بر تنوع بسیار بالای گونه‌ های گیاهی این منطقه بکر محل مناسبی برای زندگی گونه ‌های مختلف حیوانات از جمله خرس، سنجاب، گراز، گرگ و انواع پرندگان است.شکار در این منطقه ممنوع می باشد.

دره حنا علیشاه یکی دیگر از مناطق بکر و چشم نواز در محدوده شهر ونک است. حناعلیشاه در زبان عامیانه به نام حنالیچه معروف است و به دلیل داشتن طبیعت شگفت انگیز طرفداران زیادی دارد.

منطقه شکار ممنوع حنا در 30 کیلومتری جنوب شرقی شهر سمیرم و 8 کیلومتری شمال شهر حنا واقع شده است.وجود دریاچه سد حنّا در این منطقه زیستگاه مناسبی را برای آبزیان و جلب هزاران پرنده مهاجر آبزی و کنار آبزی فراهم آورده است.در این منطقه رودخانه‌ها وچشمه‌های متعددی وجود دارد که آب همه آن‌ها به دریاچه سد حنا می‌ریزد.

در این منطقه حدود 24 تیپ گیاهی تشخیص داده شده که گیاه مناسب آن گونه ‌های گون است .گونه غالب مرتعی دیگری که بعد از گون‌ ها از فراوانی نسبتا مناسبی برخوردار است جار و علفی است که در 12 تیپ گیاهی به عنوان گونه غالب حضور دارد.

حیات وحش منطقه شامل جانوران خشکی ‌زی و آبزی است که دارای تنوع قابل توجهی می ‌باشد. کل و بز، قوچ و میش وحشی، شغال، روباه و سمور,انواع پرندگان آبزی و خشک زی از جمله کبک، بلدرچین، تیهو، انواع گنجشک، اردک و خزندگان و دوزیستانی مانند لاک پشت مهمیزدار غربی، مار پلنگی و افعی شاخدار و انواع مارمولک از جانوران عمده این منطقه می باشند.

در ارتفاعات کوه‌ های بهرز سمیرم، چشمه ‌ای به نام چشمه قازقازک قرار دارد که در فصل بهار در میان درختان سرسبز بید زیبایی خاصی پیدا می ‌کند. دلیل نام گذاری این چشمه به قازقازک این است که در گذشته حشره‌ ای به نام قازقازک در اطراف آن به‌ وفور وجود داشته است.

کمه (Kome) نام شهری در بخش پادنا شهرستان سمیرم است. این منطقه جنوبی ترین منطقه استان اصفهان محسوب می شود در کوهپایه های شرقی قله دنا واقع شده و منطقه ای سردسیر می باشد.

چشمه بابا زرنگ شهرستان کمه در 65 کیلومتری جنوب سمیرم واقع شده است. در اطراف این چشمه، چندین چشمه کوچک و بزرگ دیگر نیز جاری است و درختان چنار قطور چند صد ساله نیز بر زیبایی آن افزوده‌اند.

آبشار تنگه رود قر در حاشیه روستای ماندگان در منطقه پادنای سفلی و از توابع شهرستان سمیرم قرار دارد. ارتفاع این آبشار در حدود 20 متر است. این آبشار که در دل صخره‌ای تنگ قرار گرفته، در مسیر صعود به دو قله مشهور دنا یعنی کل قدویس و قله قلات بزی واقع شده است. رود شکل گرفته دراین تنگ، حاصل ذوب شدن یخچالهای دره لای نخود، خرسان بزرگ و کوچک ، کاسه قلات بزی، خرسان غربی و شرقی، یخچال دائمی آب اسپید و چشمه آب اسپید (بعنوان یکی از اصلی ترین تامین کننده آب رود قر) و دهها چشمه دیگر از جمله حوض دال، چشمه چات و اتابکی می باشد. رودخانه قر در محل تنگ رود قر تشکیل آبشار می دهد.

آبشار و پارک کوهستانی تقرچه در شمال شهر سمیرم و در محوطه تاریخی مدرسه اتابکی واقع شده است.تقرچه به علت بافت طبیعی و صخره‌ ای,وجود آبشارهای فصلی و مسیر رودخانه‌ ها، پوشش گیاهی مناسب، وجود دخمه‌ های تاریخی و باستانی, همچنین آثار به جا مانده از آسیاب ‌های آبی قدیمی و دیده شدن قله‌ های پوشیده از برف دنا هر گردشگری را به سوی خود می کشاند.

سد قره قاچ از مناطق تفریحی و گردشگری سمیرم واقع در روستای قره قاچ است.این سد در بهار و تابستان میزبان پرندگان مهاجر است.

غار دنگزلو در ضلع شمال شرقی کوه دنا و در حوالی روستای دنگزلو واقع شده است. این غار شامل تالارهای بزرگ و هفت تالاب مختلف است که برای عبور از آنها باید  از قایق استفاده کنید.

 غاردنگزلو از غارهای آبی رشته کوه دنا است ودر بالا دست یکی از سرشاخه های رودخانه ماربر قراردارد. این غار  دارای سه حوضچه آبی است. طول آن حدود 1600 متر است و با توجه به جریان داشتن آب و تامین آب آن از چشمه‌های درون کوه دارای آب بسیار سردی است.

پارک دریاچه سمیرم یکی از مراکز زیبای گردشگری شهرستان سمیرم است که به خاطر فضای سرسبز و زیبایش گردشگران زیادی را به خودش جذب می‌کند.در این دریاچه می ‌توانید از قایق‌ سواری نیز لذت ببرید.

روستای گردشگری خفر از روستاهای ییلاقی در جنوبی‌ترین بخش‌ استان اصفهان شهرستان سمیرم است که در مرز میان این استان و استان کهگیلویه و بویراحمد، در دامنه‌های شمالی رشته کوه دنا واقع شده است.

به دلیل واقع‌شدن این روستا در دامنه طبیعت زیبای رشته‌کوه دنا و آب‌وهوای کوهستانی منطقه، انواع گونه‌های گیاهی و جانوری در آن دیده می‌شود. وجود 14 قله بالای 4000 متر (قاشمستان بلندترین قله رشته کوه دنا با ارتفاع 4435 متر در نزدیکی این روستا قرار دارد.)، همچنین انواع یخچال‌های طبیعی، آبشارهای متعدد و رودخانه‌های جاری شده از یخچال‌ها چشم‌اندازهایی زیبا به وجود آورده است. منطقه خفر با توجه به موقعیت مکانی خود در کوهپایه  قله های دنا مکانی جذاب برای تیم‌های کوهنوردی و طبیعت‌گردی است.

از مکان‌های دیدنی منطقه می‌توان به آبشار پی دنی خفر(در 5 کیلومتری روستای خفر با ارتفاع حدود 30 متر که برخلاف آبشارهای دیگر حجم زیادی آب را در خود حمل نمی کند)، تنگه دنا آسا، غار یخی(در ارتفاع 3850 متری قله دنا بین قله های قدوس و بیژن، دارای آبشار یخی و ستون های یخی جذاب و دریاچه زیبای مملو از قطعات یخ شناور در انتهای غار )غار کیخسرو(نیاز به تجهیزات دارد)، چشمه سید محمد، رودخانه‌های پرآب که از دو سوی روستا عبور کرده و به رودخانه ماربر می‌ریزند، اشاره کرد.

بافت مسکونی روستا متمرکز و در قسمت نسبتا هموارتری نسبت به پیرامون روستا بناشده است. بیشتر بناهای مسکونی، ایوان دار و همچنان دارای معماری سنتی هستند که با مصالحی همچون خشت، سنگ و چوب بنا شده‌اند. بخش‌هایی از معابر روستا سنگفرش شده‌اند.

بر خلاف بهار و تابستان ,خفر زمستان‌های بسیار سرد و پر برفی دارد، به گونه‌ای که اهالی، روستای خفر را جهنم سفید می‌نامند.

خفر دارای سطح وسیعی از باغ‌های میوه شامل آلوزرد، آلو سیاه، زردآلو، سیب و گردو است که خارج از بافت مسکونی روستا و در امتداد نهرهای جاری از قله‌های دنا قرار گرفته‌اند. باغ‌ های سیب در این روستا از جاذبه‌ های گردشگری محسوب می‌ شود. تعداد معدودی از مردم خفر در کنار باغداری به کندو داری نیز می‌پردازند و مرغوب‌ترین عسل را تولید می‌نمایند. معمولا کندوها در ارتفاعات 3000 متری که در فصل تابستان پوشیده از گل و سبزه هستند، نگهداری می‌شوند.

روستای خفر در دامنه کوه قرار دارد و همین امر  باعث شده  که ابتدا  نام روستا خور به معنی  جای گود و بعدها به حفر و نهایتا به خفر تبدیل شود. در جایی دیگر نام روستا را به قبیله ‌ای به نام غور یا خور ربط می ‌دهند. 

مردم روستای خفر، فارس هستند که به گفته افراد محلی، در گذشته از استان فارس به خفر مهاجرت نموده‌ اند. مردم روستای خفر دارای گویش لری نزدیک به لهجه فارسی می باشند.

روستای سیور در 60 کیلومتری جنوب شهرستان سمیرم در حاشیه شمالی کوهپایه ای دنا واقع شده است. سیور، بر حاشیه شمالی کوهپایه ای دنا از غرب به منطقه چال خرسی، از جنوب به قله دنا (حوض دال) و از شرق به دره گچ و از شمال به رودخانه ماربر و کاسه رود مشرف می باشد و به دلیل اینکه دارای شرایط خاص زیست محیطی است جز مناطق حفاظت شده می باشد.

عمده درآمد مردم روستا از باغات سیب است  که از نظر کیفیت جز بهترین ها بوده و بیشتر مجصولات سیب آن صادر می گردد.

کوه و چشمه چالقفا در جنوب غربی شهر سمیرم قرار گرفته و مکانی با درختان جنگلی تنک و پوشش گیاهی متنوع با ارتفاع بیش از 2000 متر از سطح دریا از مناطق ییلاقی بعضی از طایفه‌های قشقایی است. این کوه در گذشته یکی از مهم‌ترین شکارگاه‌های سمیرم بوده است.