دریاچه و تالاب بین المللی هامون سومین دریاچه بزرگ کشور بعد از دریاچه مازندران و دریاچه ارومیه و هفتمین تالاب بین المللی جهان می باشد.

این دریاچه از سه دریاچه کوچک هامون پوزک,هامون صایری و هامون هلمند (هیرمند) تشکیل شده و هامون گود زره نیز در فاصله کمی نسبت به این سه,واقع شده است.

این دریاچه ها در زمان فراوانی آب به یکدیگر می پیوندند و دریاچه هامون را تشکیل می دهند.

رود هیرمند اصلی‌ترین رود در حوضه‌ آب‌ریز دریاچه‌ هامون است و رودخانه های خاش رود,فراه,هاروت رود,شور رود,حسین آباد و نهبندان نیز به هامون می ریزند.

وسعت دریاچه هامون در زمان پرآبی 5660 کیلومتر مربع است که از این مقدار 3820 کیلومتر مربع متعلق به ایران و بقیه متعلق به کشور افغانستان است.

تالاب هامون در چهارمین کنگره جهانی دخیره گاه های زیست کره,توسط یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره ثبت شد.

رودخانه هیرمند از رودهای پرآب فلات ایران,از رشته کوه هندوکش در افغانستان سرچشمه می گیرد و پس از مسافت 1100 کیلومتر وارد دریاچه هامون می شود.

شهر سوخته در 50 کیلومتری شهرستان زابل,دهستان لوتک,بخش مرکزی شهرستان هامون واقع شده است.

شهر سوخته یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ایران باستان و از مهم‌ترین تمدن‌های شرق فلات ایران نیز بوده است.

بر مبنای یافته های باستان شناسان,شهر سوخته 280 هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می دهد که این شهر دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرق شهر سوخته,بخش های مرکزی,منطقه صنعتی,بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه های متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند.

80 هکتار از شهر سوخته را بخش مسکونی تشکیل می داده است.

در سی و هشتمین اجلاس یونسکو شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

قلعه چهل دختران متعلق به دوره ساسانیان,در شهرستان زابل,بخش شیب آب,روستای کوه خواجه واقع شده است.

روستای قلعه نو در 38 کیلومتری شهرستان زابل واقع شده است.

این روستا به‌دلیل قرار گرفتن بر روی تپه‌ای بزرگ, به قلعه شهرت یافته است.

قلعه‌ نو تنها روستا در استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود که صد درصد معماری منازل آن قدیمی است.

در سقف منازل دریچه‌هایی به نام کولک یا بادگیر وجود دارد. در دیواره بنا نیز سورک, دریچه‌ای شبیه حرف E انگلیسی که سبب ورود هوای سرد می‌شود,تعبیه شده است. بدین‌ترتیب باد از کولک به درون می‌آید و از سورک خارج می‌شود.

ارگ محمد حسن خان نارویی با 160 سال قدمت,در شهرستان زابل,مرکز روستای قلعه نو واقع شده است.

این قلعه با بیش از 1500 متر مربع وسعت,در دو طبقه ساخته شده است.

قلعه مچی در 60 کیلومتری جنوب غرب شهرستان زابل,حد فاصل شهر سوخته و تاسوکی واقع شده است.

قلعه مچی, مقر و کاخ خاندان رئیسی از فرمانروایان جنوب سیستان, دارای پلان دو ایوانی است.

از آنجا که در سرتاسر منطقه نخلستان های فراوان قرار داشت و مچ نیز در زبان محلی به معنی خرما است,این قلعه به مچی معروف شده است.

اسبادهای حوضدار در شهرستان زابل، منطقه حوضدار، نزدیک به شهر سوخته واقع شده است.

آتشکده کرکویه (آتشکده کرکوشاه) در شهرستان هیرمند,غرب روستای خمر واقع شده است.

این آتشکده شامل دو قبه بزرگ می شد که بر هر قبه شاخی مانند شاخ گاو ساخته بودند و آتشگاه در زیر آن دو قبه قرار داشت.

مجموعه تپه های ژاله ای متعلق به سده های هفت تا هشت هجری قمری,در 5.5 کیلومتری شرق شهرستان زابل,سه راه جاده زابل به زهک واقع شده است.

 تپه‌های شماره‌ی یک، دو و سه در شمال محوطه ژاله‌ای قرار دارند.

روی تپه‌ شماره‌ی یک سفال‌هایی با لعاب سبز و سفید و نیز یک قطعه سفال کتیبه‌دار مزین به خط کوفی مشاهده شده است.

تپه‌ ژاله‌ای شماره دو در قسمت شرق تپه‌ی یک قرار دارد و بر روی آن آثار و بقایای معماری دیده می‌شود.

زاهدان کهنه در 27 کیلومتری شرق شهرستان زابل,7 کیلومتری شمال شهرستان زهک, بر روی بلندی واقع شده است.

تپه طالب خان در 70 کیلومتری شهرستان زابل,حاشیه جاده زابل_زاهدان واقع شده است.

تپه طالب خان 8 متر ارتفاع و 0/5 هکتار وسعت دارد.

در این تپه تاریخی آثاری مانند سفال، فلاخن و پیکرک مربوط به دوره‌های تاریخی شهر سوخته کشف شده‌ است.

موزه مردم شناسی سیستان در خیابان فردوسی شهرستان زابل واقع شده است.

 از اشیای موجود در موزه می توان به قبور بازسازی شده، اشیا چوبی، اشیا مفرغی، پارچه‌ها و طناب‌ها، اشیا سفالی و وسایل مرتبط با موسیقی، کشاورزی، صیادی و…اشاره کرد.

جنگل شیله (منطقه حفاظت شده شیله) با 6525 هکتار,در 80 کیلومتری شهرستان زابل,جنوب منطقه هامون واقع شده است.

گونه‌های جانوری منطقه شامل جبیر، گربه وحشی، روباه معمولی، شغال، تشی، خرگوش، هوبره، دراج، عقاب صحرایی، انواع سارگپه، دلیجه، چکاوک هدهدی، چکاوک کاکلی و انواع گنجشک‌سانان می‌شود. 

مجتمع بقیه الله با بیش از 5000 هکتار وسعت,در 50 کیلومتری شرق شهرستان زابل,10 کیلومتری شهر زهک واقع شده است.

مجتمع بقیه الله زابل مجموعه‌ای فرهنگی، پژوهشی، تحقیقاتی و تفریحی است و برخی از بخش‌های آن شامل موزه حیات وحش، موزه تاریخ طبیعی و دریاچه مصنوعی هامونک می‌شود. 

تنها باغ وحش علمی و تحقیقاتی کشور نیز در این مجتمع قرار دارد.

منطقه شکار ممنوع مک سرخ با 130000 هکتار وسعت,در 110 کیلومتری جنوب غرب شهرستان زابل واقع شده است.

ارتفاع این ناحیه از 580 متر تا 1978 متر بالاتر از سطح دریا متغیر است.

70%منطقه کوهستانی است و 30 % آن را دشت و تپه های ماهوری تشکیل می دهند.

از گونه‌های شاخص گیاهی مک سرخ می‌توان به گز، تاغ، اسکنبیل، درمنه، بنه و کهور و از گونه‌های شاخص جانوری به هوبره، جبیر، کل، بز، قوچ و میش اشاره کرد.

قلعه رستم در 60 کیلومتری جنوب غرب شهرستان زابل واقع شده است.

چهار برج و دروازه ورودی قلعه قابل‌مشاهده است.

دهنه غلامان در 45 کیلومتری شهرستان زابل,2 کیلومتری روستای قلعه نو واقع شده است.

دهنه غلامان نام یک محل باستان شناسی در منطقه سیستان است.

ارگ خان ملک کیانی متعلق به دوره پهلوی,در 16 کیلومتری مسیر شهرستان زابل به هیرمند,روستای جلال آباد واقع شده است.

بنای مربع شکل ارگ خان ملک کیانی دارای 4 برج است که هر کدام 70 متر ارتفاع دارند.

قلعه سه کوهه متعلق به دوره قاجار,در دهستان لوتک,بخش مرکزی شهرستان هامون,روستای سه کوهه واقع شده است.

بنای اصلی از سه قسمت به هم پیوسته ارگ جنوبی,ارگ شمالی و ارگ میانی تشکیل شده است.

ارگ جنوبی شامل یک حیاط مرکزی با مجموعه ای از اتاق ها در اطراف و یک ایوان بلند در ضلع شمالی می باشد و متعلق به حاکم آن زمان بوده است.

ارگ شمالی نسبت به ارگ جنوبی وسعت کمتری دارد.این قسمت استراحتگاه حاکم و همراهان او بوده است.

ارگ میانی حد فاصل ارگ جنوبی و شمالی است و داخل آن اتاق هایی وجود دارد که جایگاه خادمان و محافظان بوده است.

کوه خواجه تنها عارضه طبیعی در دشت سیستان است که در شهرستان هامون,دهستان کوه خواجه,بخش تیمورآباد واقع شده است.

این کوه ذوزنقه ای شکل از سنگ های بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و با ارتفاع 609 متر از سطح دریا,مانند جزیره ای در میان دریاچه هامون است.

از ویژگی کوه خواجه می توان به حضور آن در وسط بیابان بدون اینکه کوهی در کنارش باشد اشاره کرد.

در اطراف این کوه آثار باستانی زیادی از دوران ساسانیان,اشکانیان و بقایای اماکن اسلامی و معبد بودایی باقی مانده است.

این مجموعه شامل آثار باستانی کوه خواجه,مجموعه کاخ ها,قلعه کهک  کهزاد,قلعه چهل دختر,قلعه سر سنگ,آرامگاه خواجه غلطان,ساختمان پیر گندم بریان,خانه شیطان,بناهای منفرد آرامگاهی و قبور اسلامی می باشد.