شهرستان بجستان

انار مهم ترین سوغات شهرستان بجستان است.

کلوچه و حلوا مغزی، زعفران، زيره، نعنا زين آباد، پسته و محصولات خشکبار از دیگر خورا کی های خوشمزه این شهرستان است.

جاجیم بافی, قالی بافی,گلیم بافی,سبدسازی,معرق و فرت بافی(فَرَت بافی نوعی نساجی سنتی به منظور بافت پارچه های محلی زیبا و رنگارنگ است که برای حوله، شال، روسری، بقچه، چادر شب، پیژامه، زیر پیراهنی، چادر و… استفاده می شود) از صنایع دستی این شهرستان است.

شهرستان بردسکن

شهرستان بردسکن دارای محصولات باغی معروف از جمله پسته,انار(رب انار),انگور,کشمش,گردو و زعفران است.

حلوا مغزی این منطقه با شیره انگور,کنجد و گیاهی به نام بیخ پخت می شود.

گلیم بافی,قالیچه,سبدهای حصیرباف,کلاه و نمد این منطقه مورد توجه گردشگران و مسافران است.

شهرستان تایباد

تون بافی(حوله بافی)، سوزن دوزی، قلاب بافی، گلدوزی دستی، معرق چوب، ساخت ساز های سنتی، رنگرزی، آهنگری، تنورمالی و نمدمالی از جمله صنایع دستی معروف شهرستان تایباد می باشند.

مهم ترین سوغات و ره آورد سفر به تایباد، حوله دستباف است.

ساز سنتی دو تار یکی از سوغاتی های خاص این دیار است که مورد علاقه موسیقی دوستان می باشد.

اصلی ترین محصولات کشاورزی شهر تایباد، خربزه و هندوانه آن است که شیرینی آنها زبانزد خاص و عام می باشد.

شهرستان تربت جام

صنایع دستی شهرستان تربت جام را قالی‌بافی، قالیچه‌بافی، کرباس‌بافی(کرباس نوعی پارچه درشت بافت و سنگین است که از الیاف پنبه، کتان یا کنف بافته می‌شود. از این پارچه برای ساخت بوم نقاشی استفاده می‌شود)، حوله بافی،  پلاس‌بافی(هنر زیبای خراسانی که نوعی زیرانداز است و مانند گلیم و قالی در بیشتر مناطق روستایی بافته می شود)، جوالبافی، بافتن دستمال و چادرشب و ظروف سفالین تشکیل می‌دهد.

خربزه معروف ترین سوغات و ارمغان شهرستان تربت جام است.

حوله های دستبافت پارچه ای، کشک زرد و زعفران از دیگر سوغات این شهرستان است.

شهرستان تربت حیدریه

از صنایع دستی تربت حیدریه می‌توان به آهنگری، هنر مسگری، نمدبافی، حصیربافی، نجاری و مصنوعات چرمی و همچنین فرش‌بافی اشاره کرد، و به سبب پرورش کرم ابریشم، چله‌کشی ابریشم نیز در این شهرستان رواج دارد.

مینیاتور، سیاه‌قلم، ترمه، گلیم، فرت بافی، زیورآلات، چرم دوزی، تراش سنگ، رودوزی سنتی، تابلو و تابلو فرش از دیگر محصولات تولیدی در تربت حیدریه است

مهم‌ترین سوغاتی‌های تربت حیدریه زعفران، پسته ،بادام، گردو و خشکبار هستند.

همچنین نوعی حلوا به نام حلوا جوزی (حلوا گردویی) در بخش بایگ تربت حیدریه از دیگر سوغات‌ این شهرستان است.

به دلیل تنوع هوایی گیاهان مختلفی همچون کنگر، انواع گون، انواع درمنه، لاله و ریواس در منطقه می‌روید.

از گیاهان دارویی می‌توان به گل گاوزبان، کلپوره، آویشن، گل ختمی، و کما اشاره کرد، که این گیاهان دارویی نیز می‌تواند جز سوغات شهرستان در نظر گرفته شود.

شهرستان درگز

مهم ترین سوغات شهرستان درگز فراورده های دامی مانند پنیر, روغن زرد کردی و محصولات کشاورزی مانند کشمش,گردو,برنج درونگر,سیب درختی لبنانی و عباسی و گلابی است که در طعم و نوع خود بی نظیر می باشند.

شهرستان درگز به داشتن جاروهای دستی مرغوب معروف است.

شهرستان قوچان

انگور,کشکش,گردو,لبنیات محلی,عسل و نان اگینچه از مهم ترین سوغات شهرستان قوچان است.

چاروق (پاپوشی سنتی و چرمی که بندهای بلندی دارد),گلیم,جاجیم,پوستین,جئراب,لباس های پشمی,جوخه,نمد,کیسه حمام و محصولات سفالی  از صنایع دستی شهرستان قوچان می باشد.

از غذاهای محلی این شهرستان می توان به آش سوزمه, آش لخشک اشاره کرد.

شهرستان جناران

سیب و عسل از مهم ترین سوغات شهرستان چناران است.

از صنایع دستی این شهرستان می توان به قالی بافی و گلیم بافی اشاره کرد.

شهرستان سرخس

گلیم بافی، قلاب بافی، شال بافی، فرت بافی، چرم دوزی سنتی و معرق از هنرهای سنتی سرخس محسوب می شوند.

انواع کلوچه های محلی، شیرینی های خانگی و پسته وحشی از سوغات معروف شهرستان سرخس به شمار می آیند.

کشک زرد، قلور شیر، آش آبکش و قروتی از غذاهای خوش عطر سرخس می باشند.

شهرستان فریمان

مهمترين سوغات شهرستان فريمان را قند آن تشکيل می دهد که در کارخانه قند فريمان توليد و صادر می شود.

مهم‌ترين صنايع دستی اين شهرستان فرش بافی، قاليچه و گليم و كرباس بافی، پارچه های ابريشمی، شال گردن، جوراب، دست‌كش، تكه دوزی روی لباس است.

شهرستان فردوس

انار,زعفران,پسته,بادام,پنبه,گردو,کشک,زیره از مهم ترین سوغات شهرستان فردوس می باشد.

قالی فردوس یکی از مهم‌ترین صنایع‌دستی این شهر است.

از دیگر صنایع‌دستی این شهر می توان به تون بافی، سفال‌گری، برک بافی(پارچه‌ای است که از موی شتر به دست می‌آید. این پارچه زمستانی از لطافت و نرمی و نیز استحکام خاصی برخوردار است. در قدیم از برک برای دوخت لباس‌های زمستانی استفاده می‌شد)، گلیم، نمدمالی، معرق کاری و مشبک‌کاری اشاره کرد.

غذاهای سنتی فردوس عبارت‌اند از: او گوشت، آش جوش تره، اشکنه اوجز، اشکنه شیری، برعنی، توگی، حسن لگی، کشک، کعچی و بلغور شیر.

شهرستان خواف

از مهم ترین صنایع دستی شهرستان خواف قالی بافی,گلیم بافی,نمد بافی و کرباس بافی می باشد.

زعفران,پسته,بنه,آب نبات و نان محلی سوغات شهرستان خواف است.

شهرستان رشتخوار

سوغات اصلی شهرستان رشتخوار,زعفران، پسته و بادام است.

از مهمترین این تولیدات دستی و بومی می توان به بافت فرش های دستباف ، گلیم های منقوش و الوان ، انواع فرآورده های نمدی نظیر زیرانداز ، کلاه ، بالاپوش اشاره نمود . همچنین فرت بافی و جاجیم بافی نیز یکی دیگر از تولیدات دستی حائز اهمیت در این شهرستان به شمار می رود.

شهرستان کاشمر

از محصولات مهم شهرستان کاشمر می‌توان به زعفران، انگور، کشمش (عرق کشمش)، عرقیجات، پنبه، سوهان ورقه‌ای و سوهان گل اشاره کرد.

قالی بافی,زیلو بافی,گیوه بافی,تهیه پارچه های دست بافت و بافتن چادر شب ابریشمی مهم ترین صنایع دستی این شهر را تشکیل می دهند.

شهرستان نیشابور

فیروزه مشهور ترین سوغات شهر نیشابور بوده و در سطح جهان نیز مطرح می باشد.

از فیروزه های برش خورده و صیقل داده شده بیشتر در محصولاتی چون انگشتر، گردن بند و ظروف نقره استفاده می شود.

نحوه تشخیص فیروزه اصل

فیروزه را از روی شناسنامه آن شناسایی کنید.

فیروزه نیشابور یکی از گران‌ترین فیروزه‌های دنیاست.گاهی در بازار, فیروزه کرمان یا دامغان را به جای فیروزه نیشابور می‌فروشند. بنابراین هنگام خرید فیروزه، اصل شناسنامه سنگ را که نشان دهد متعلق به نیشابور است از فروشنده بخواهید.

اصالت فیروزه را از رنگ آن تشخیص دهید.

رنگ سنگ فیروزه اصلی آبی است و به دلیل وجود فلزاتی مانند مس و آهن، طیف رنگی آن از آبی کم رنگ تا آبی مایل به سبز یا سبز مایل به زرد است. رنگ فیروزه‌ای اصلی معمولا کمی مات است.

اصالت فیروزه را از روی جنس آن متوجه شوید.

فیروزه تقلبی از پلاستیک فشرده رنگ شده ساخته شده است. پس برای تشخیص فیروزه اصلی یک سوزن روی فیروزه بکشید. اگر خط عمیقی روی فیروزه بیفتد، فیروزه تقلبی است. سنگ فیروزه اورجینال نه‌تنها خراشیده نمی‌شود حتی می‌تواند خراش‌هایی روی شیشه ایجاد کند.

قلمدان,فرش و سفال از دیگر صنایع دستی این شهرستان است.

ریواس, آجیل و خشکبار و نبات از سوغات شهرستان نیشابور می باشند.

آلو بخارا یکی از محصولات خشکبار در نیشابور است که در ایران و جهان شهرت دارد.

شهرستان سبزوار

تخمه ژاپنی(این نوع تخمه محصول زمین‌های کشاورزی روستاهای اطراف سبزوار است. در شهر سبزوار، نوع خاصی از هندوانه کاشته می‌شود که دانه‌های درون آن‌ها با هندوانه‌های شهری فرق می‌کند؛ تخمه ژاپنی دانه‌های همین هندوانه‌ها است.)

چندین تخمه دیگر نیز در لیست سوغات سبزوار حضور دارند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها باید به تخمه محبوبی اشاره کنیم.

ادویه های مرغوب و کلوچه زنجبیلی از مهم ترین سوغات شهرستان سبزوار است.

نمدبافی,گیوه دوزی,مسگری,سبدبافی,فرت بافی و سفالگری از مهم ترین صنایع دستی این شهرستان می باشد.

شهرستان گناباد

زعفران,کشک,قره قروت,ماست محلی,خشکبار,زیره ,زرشک و شیرینی های سنتی(کلوچه زنجبیلی ,روورکرده,کلمپه و قطاب) از مهم ترین سوغات شهرستان گناباد است.

از مهم ترین صنایع دستی این شهرستان می توان به نمد بافی,گلیم بافی, قالیچه و پارچه بافی اشاره کرد.

آش لخشک,آش جوش پره,آش بندقبا,اشکنه اوجز,اشکنه قروتی,توگی,گندم پلو,قرمه و قلیه دلبندی از غذاهای سنتی شهرستان گناباد است.

شهرستان کلات

گردو,کنجد,عسل,برنج از مهم ترین سوغات شهرستان کلات است.

فتیر مسکه ( قتلمه): این نان خوشمزه همان فتیر معمولی یا نان بدون خمیرمایه است با این تفاوت که پس از طبخ, آن را به کره محلی (مسکه) آغشته می‌کنند. این نان در فهرست میراث ملی ناملموس ایران به ثبت رسیده است.

پلاس,ابریشم بافی و محصولات چرمی ار صنایع دستی این شهرستان می باشد.

آش کوریا,آش اوماج,آش جوش پره(سمبوسه) و گرماست از غذاهای محلی شهرستان کلات می باشد.

شهرستان خلیل آباد

این شهر به دیار تاکستان‌های سرسبز معروف است و یکی از قطب‌های اصلی تولید انگور می‌باشد.

اصلی ترین ره‌آورد شهرستان خلیل‌آباد, خشکبار به‌خصوص کشمش سبز قلمی است.

بیش از ۹۵ درصد سطح زیرکشت باغات انگور خلیل‌آباد مربوط به پیکامی و عسکری می‌باشد.

صابون سنتی با خاصيت دارويی و گياهی که فاقد مواد صنعتی است, یکی دیگر از سوغات اين شهرستان محسوب می شود.

شهرستان باخزر

زعفران,خشکبار,نان سنتی و محصولات لبنی از مهم ترین سوغات شهرستان باخزر است.

جاجیم بافی، بافت انواع گلیم، تولید محصولات فرت، چرم دوزی سنتی و ساخت سازه های سنتی از صنایع دستی این شهرستان می باشد.

شهرستان زاوه

زعفران و انگور از مهم ترین سوغات شهرستان زاوه است.

فرت بافی، نمدمالی و گلیم بافی و تولید سازهای سنتی از پیشه های سنتی این شهرستان محسوب می شود.

شهرستان خوشاب

گردو,بادام، انواع برگه‌ي زرد آلو و كشمش، تخمه ی هندوانه و پسته رباط، کشمش,داروهای گیاهی مانند آویشن,انگور یاقوتی,خربزه مشکان و هندوانه بلقان آباد از سوغات شهرستان خوشاب می باشد.

قالی بافی و جوراب بافی از صنایع دستی این منطقه می باشد.

شهرستان جوین

كلوچه شیرین محلی و زنجبیلی ، سیاه دانه و زیره سبز از سوغات این شهرستان می باشد.

از رایج ترین هنرهای سنتی این منطقه,بافت قالی,قالیچه و پشتی است.

شهرستان جغتای

گردو,بادام,انواع خشکبار,خربزه و هندوانه از مهم ترین محصولات کشاورزی این منطقه به شمار می رود.

کلوچه مخصوص جغتای و انواع نان سنتی از جمله لواش و کماج از دیگر سوغات این شهرستان است.

از مهم ترین صنایع دستی این شهرستان می توان به گلیم بافی,قالی بافی و فرت بافی اشاره کرد.

شهرستان داروزن

فلفل مشهورترین سوغات شهرستان داورزن است که شهرت جهانی دارد.

داروهای گیاهی، کشک، خشکبار، زیره، خاکشیر، گردو، بادام و برگه انواع میوه های تابستانی، از دیگر سوغات این شهرستان هستند.

نمدبافی و فرت بافی با پشم شتر، رنگرزی سنتی، آهنگری و سفالگری در برخی از روستاهای داورزن همچون گذشته رونق دارد.